"Kazakistan ile Türkiye arasındaki iş birliğinin kapsamını genişletmek ortak hedefimiz."
"Kazakistan ile Türkiye arasındaki iş birliğinin kapsamını genişletmek ortak hedefimiz."
Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Murat Nurtileu, ülkesiyle Türkiye arasındaki işbirliğinin kapsamını genişletmenin ortak hedefleri olduğunu söyledi.
Nurtileu, daveti üzerine Türkiye’nin Dışişleri Bakanı sıfatıyla ilk kez Astana’da resmi temaslarda bulunan Hakan Fidan’ı Bakanlıkta karşıladı.
Önce baş başa, sonra heyetler arası görüşmede bir araya gelen iki bakan, ortak basın toplantısı düzenledi.
Kazak Bakan Nurtileu, yaptığı açıklamada, kardeşi Hakan Fidan’ı Türk dünyasının ata yurdu Kazakistan’da ağırlamaktan mutluluk duyduğunu belirterek, “Altay ile Anadolu arası ne kadar uzak olsa da kardeş halklarımızın dileği bir, hayalleri bir.” dedi.
Türkiye’nin Avrasya kıtasındaki önemli ve güvenli ortaklarından biri olduğunu belirten Nurtileu, “Bugün de Ankara’nın dünyadaki rolü ve saygınlığı artıyor. Türkiye, küresel krizi ve bölgesel çatışmaları çözmede aktif rol üstleniyor. Biz Türkiye’nin ekonomik, eğitim, dış siyaset ve diğer alanlardaki başarılarını takdir ediyoruz. Bu vesileyle kardeşim Hakan Fidan’ın şahsında Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yıl dönümünü ve Türk diplomasisinin 500. yıl dönümünü içtenlikle kutluyorum.” ifadelerini kullandı.
İki ülke cumhurbaşkanları arasındaki kardeşlik ve karşılıklı desteğe dayalı ilişkilere dikkati çeken Nurtileu, geçen yıl Kazakistan ile Türkiye arasındaki ilişkilerin “genişletilmiş stratejik ortaklık” düzeyine yükseltildiğini hatırlattı.
Nurtileu, iki ülke arasında imzalanan “genişletilmiş stratejik ortaklık” belgesinin sadece ikili ilişkiler açısından değil kardeş halkların geleceğe yönelik stratejik bakışını da aynı yönde birleştirdiğine işaret etti.
"Kazak-Türk etkileşiminin bütün yönlerini belirledik"
Geçen yıl Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın karşılıklı resmi ziyaretler gerçekleştirdiklerini anlatan Nurtileu, “İki ülke arasındaki ortak tarih, manevi miras temelindeki iş birliğini pekiştirme, stratejik ortaklık düzeyini yükseltme konusunda hemfikiriz.” dedi.
Nurtileu, bugünkü görüşmelerin dostluk, karşılıklı destek ve güven ruhunda gerçekleştirildiğinin altını çizerek, “Kazak-Türk etkileşiminin bütün yönlerini belirledik. Mevcut bölgesel ve uluslararası gelişmeler üzerine görüş alışverişinde bulunduk. Diyaloğumuzu daha da geliştirme konusunda mutabık kaldık.” ifadelerini kullandı.
Birçok uluslararası konuda iki ülkenin tutumlarının benzerliğine dikkati çeken Nurtileu, Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı gibi kuruluşlar çerçevesinde de ikili iş birliğinin istedikleri şekilde ilerlediğini vurguladı.
Nurtileu, özellikle Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) kapsamındaki ilişkileri ele aldıklarını aktararak, “Türk Devletleri Teşkilatı çerçevesinde ortak projelerin kapsamını genişletmeye dikkati çektik. Bu bağlamda bu yıl kasımda Kazakistan’ın ev sahipliğinde yapılacak TDT 10. Yıl Dönümü Devlet Başkanları Zirvesi’ne, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ülkemize ziyaretinin yüksek düzeyde düzenlenmesi konusundaki hazırlıkları ele aldık.” diye konuştu.
"Türkiye, Kazakistan’ın en büyük 4’üncü ticaret ortağıdır"
Kazak Bakan, ülkesiyle Türkiye arasındaki ilişkilerde ticari ve ekonomik iş birliğinin önemini vurguladı.
"Türkiye, Kazakistan’ın en büyük 4’üncü ticaret ortağıdır." diyen Nurtileu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Geçen yıl karşılıklı ticaret hacmi 6,3 milyar dolara ulaştı. Bu yılın ilk 7 ayında ise bu rakam 3,6 milyar dolar oldu. Önümüzdeki dönemlerde bu rakamı daha da artırma konusunda mutabıkız. İki ülke arasında orta ve küçük ölçekli işletmelerin kurulması konusunda da kayda değer gelişme var. Halihazırda Kazakistan’da Türk sermayeli 4 bin 300’den fazla şirket, başarılı şekilde faaliyet gösteriyor."
Nurtileu, bugüne kadar Türkiye’nin Kazakistan ekonomisine 4,7 milyar dolar değerinde doğrudan yatırım yaptığına ve ülkedeki en büyük 10 yatırımcı arasında yer aldığına işaret etti.
Şu anda 31 yatırım projesinin hayata geçirildiğini, 50 projenin daha değerlendirildiği bilgisini veren Nurtileu, "Ülkelerimiz, gelecekte karşılıklı yatırım miktarını yükseltme konusunu teyit etti. Kazakistan’da yeşil ekonomi, bilgi teknolojisi, uzay ve sanayi sektörlerinin potansiyeli yüksek. Dolayısıyla Kazakistan’a gelmeye niyetli Türk şirketleri ve yatırımcılarına gerekli desteği sağlamaya hazır olduğumuzu belirttim." dedi.
Nurtileu, dünyadaki mevcut jeosiyasi ve jeostratejik istikrarsızlık döneminde ulaşım ve transit sektöründeki imkanların artırılmasının altını çizdiklerini belirterek, “Özellikle Trans Hazar Uluslararası Ulaşım Koridoru'nun potansiyelini tam olarak kullanma ve bu yönde taşımacılığı yükseltme konusunda hemfikir olduğumuzu vurguladık. Ayrıca transit yönlerini çeşitlendirmede Kazakistan-Türkmenistan-İran-Türkiye demir yolunu Türk tarafının kullanması konusunu müzakere ettik.” diye konuştu.
Kazak-Türk ilişkilerinde önemli konulardan birinin de savunma sanayisi alanındaki iş birliği olduğuna dikkati çeken Nurtileu, şunları kaydetti:
"Ülkelerimizin kültürel ve insani ilişkilerini güçlendirmek ve bu alanda projeler hayata geçirmek konusunda anlaştık. Türkiye’nin önde gelen üniversitelerinin şubelerinin Kazakistan’da açılması konusunu masaya yatırdık. Türkiye’de okuyan öğrencilerimizin sayısı son yıllarda hızla arttı. Şu anda 8 bin 100 öğrencimiz, Türkiye’de eğitim görüyor. Ayrıca iki ülke arasındaki uçak seferleri 40’tan 93’e çıktı. Başkentlerimiz arasında doğrudan uçuşlar başlatıldı. Diğer şehirlerimiz arasında da doğrudan uçuşların açılması planlanıyor. Bunların hepsi iki ülkeyi yakınlaştıran faaliyetlerdir."
Nurtileu, bugün iki ülke arasındaki ilişkilere ivme kazandırmak için yeni adımlar attıklarını belirterek, “ Kazakistan ile Türkiye arasındaki iş birliğinin kapsamını genişletmek ortak hedefimiz.” dedi.